Trung tâm Thông tin và Dữ liệu môi trường theo chức năng nhiệm vụ được giao là đơn vị thu nhận, lưu trữ, quản lý và cung cấp, khai thác thông tin Dữ liệu môi trường trực thuộc Tổng cục Môi trường, là cơ quan Quản lý nhà nước về môi trường với mục tiêu thống nhất nhận thức về những vấn đề môi trường lớn đặt ra đối với đất nước; Xác định các nhiệm vụ trọng tâm và đề xuất một số giải pháp đột phá nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong giai đoạn 2016 – 2020. Đồng thời, tăng cường mục tiêu chung để các nhà quản lý Nhà nước về Môi trường, đánh giá về các vấn đề môi trường, nhiệm vụ và giải pháp tăng cường công tác bảo vệ môi trường ở Việt Nam.
Trung tâm đã được Tổng Cục Môi trường giao đầu mối thu nhận và phê duyệt thực hiện nhiệm vụ thường xuyên: “Thu nhận, bảo quản dữ liệu, sắp xếp chỉnh lý tài liệu lưu trữ, quản lý và khai thác, cung cấp thông tin dữ liệu môi trường“ tại Quyết định số 236/QĐ-TCMT ngày 21 tháng 03 năm 2019 của Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường về việc phê duyệt nội dung, dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu nhiệm vụ”Hướng dẫn, kiểm tra, lưu trữ, quản lý tư liệu môi trường”; Quyết định số 1008/QĐ-TCMT ngày 31 tháng 7 năm 2019 của Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường về việc phê duyệt điều chỉnh tên, nội dung, dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu nhiệm vụ “Hướng dẫn, kiểm tra, lưu trữ, quản lý tư liệu môi trường”. Nội dung và các sản phẩm gồm:
1) Thu nhận, kiểm tra các báo cáo, sản phẩm của các dự án, đề tài, nhiệm vụ của các đơn vị trực thuộc Tổng cục Môi trường và Bộ Tài nguyên và Môi trường thực hiện thu nhận 110 bộ sản phẩm và cấp giấy xá nhận giao nộp cho các dự án nhiệm vụ, đề tài thực hiện đến năm 2018 với các công việc chính theo Thông tư số 42/2011/TT-BTNMT ngày 12 tháng 12 năm 2011.
2) Bảo quản kho lưu trữ tư liệu môi trường, lưu trữ, quản lý và hệ thống hóa tình hình thông tin tư liệu môi trường sau khi tiếp nhận, lập danh mục lưu trữ, phục vụ tra cứu: Sắp xếp, di chuyển tài liệu; Bảo quản, kiểm tra thường xuyên, làm vệ sinh kho, chống mối, mọt; Đăng ký tài liệu, bổ sung catalog, lập sổ sách theo dõi, in tem nhãn; di chuyển sắp xếp tài liệu, băng đĩa CD đưa vào hộp bảo quản; đánh số và quản lý thông tin quản lý kho; Phục chế nhỏ, dán lại các tài liệu (bản vẽ, thuyết minh, bìa, hộp bị rách, gãy trong quá trình sử dụng).
3) Thực hiện công tác thư viện môi trường, cung cấp tư liệu môi trường theo yêu cầu.
4) Công bố danh mục và khai thác thông tin, dữ liệu về môi trường, trong đó xây dựng 01 báo cáo công bố danh mục cho 110 sản phẩm nhiệm vụ đã thu nhận năm 2019 và 06 báo cáo chuyên đề về các nhóm nhiệm vụ dự án sau:
– Tổng họp tổng hợp, rà soát danh mục, kết quả thực hiện các nhiệm vụ, dự án liên quan đến quản lý môi trường lưu vực sông, ven biển, biển; ô nhiễm môi trường xuyên biên giới.
– Báo cáo tổng hợp, rà soát danh mục, kết quả thực hiện các nhiệm vụ, dự án liên quan đến đào tạo và truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng bảo vệ môi trường.
– Báo cáo tổng hợp, rà soát danh mục, kết quả thực hiện các nhiệm vụ, dự án liên quan đến các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, bảo vệ môi trường làng nghề, khu kinh tế, khu công nghiệp, khu chế xuất, cụm công nghiệp.
– Báo cáo tổng hợp, rà soát danh mục, kết quả thực hiện các nhiệm vụ, dự án liên quan đến ô nhiễm chất thải rắn, khí thải, nước thải, tiếng ồn, độ rung.
– Báo cáo tổng hợp, rà soát danh mục, kết quả thực hiện các nhiệm vụ, dự án liên quan đến đa dạng sinh học, các khu bảo tồn thiên nhiên ở Việt Nam.
– Báo cáo tổng hợp tình hình thực hiện các nhiệm vụ, đề tài, dự án tại Tổng cục Môi trường giai đoạn 2009 – 2019.
5) Thu thập dữ liệu môi trường tại một số Bộ, ngành và các Sở TN&MT
Xây dựng 02 báo cáo tổng hợp quá trình thu thập dữ liệu môi trường tại các Bộ ngành liên quan và các Sở TN&MT.
6) Nâng cấp phần mềm tích hợp cơ sở dữ liệu tư liệu môi trường:
Nâng cấp phần mềm tích hợp cơ sở dữ liệu tư liệu môi trường phục vụ cập nhật thông tin mô tả, xây dựng danh mục thông tin, dữ liệu môi trường quản lý, công bố danh mục thông tin, dữ liệu môi trường năm 2019 theo Thông tư 32/2018/TT-BTNMT ngày 26 tháng 12 năm 2018 và đáp ứng yêu cầu của công tác quản lý các dự án, đề tài, nhiệm vụ. Kết quả là 01 phần mềm được nâng cấp và 01 báo cáo phần mềm.
7) Báo cáo tổng kết thực hiện nhiệm vụ năm 2019.
Trong năm qua, Trung tâm đã hoàn thành tốt nhiệm vụ “Thu nhận, bảo quản dữ liệu, sắp xếp chỉnh lý tài liệu lưu trữ, quản lý và khai thác, cung cấp thông tin dữ liệu môi trường“.Qua đó thấy rằng các đơn vị trong Tổng cục Môi trường đã thực hiện rất nhiều dự án nhiệm vụ, đề tài liên quan đến Môi trường và sử dụng Ngân sách nhà nước. Với chức năng và nhiệm vụ của từng đơn vị trong Tổng cục, đã thực hiện nhiều nhiệm vụ, dự án thường xuyên, đặc thù, mở mới về môi trường. Các sản phẩm thu nhận, Trung tâm sẽ có kế hoạch để khai thác và sử dụng thường xuyên và lâu dài nhằm phục vụ cho chiến lược phát triển của trung tâm nói riêng và của Tổng cục Môi trường nói chung.
Công tác cung cấp, thu nhận thông tin, dữ liệu môi trường của Trung tâm đã ngày càng hoàn thiện hơn, chất lượng, hiệu lực của cung cấp thông tin dữ liệu môi trường ngày càng cao, đáp ứng tốt yêu cầu quản lý hoạt động thông tin dữ liệu môi trường đòi hỏi phải triển khai đồng bộ, hiệu quả nhiều giải pháp. Đơn vị cũng đã đưa ra nhiều giải pháp trước mắt và lâu dài để thực hiện, tuy nhiên để tránh giàn trải nguồn lực trong thời gian qua đơn vị cũng đã chú trọng đến một số giải pháp trọng tâm trước mắt: Đẩy mạnh nhóm giải pháp về công tác lưu trữ, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong hoạt động của lưu trữ, tăng cường trang thiết bị, cơ sở vật chất phục vụ công tác lưu trữ và khai thác thông tin; Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác lưu trữ và khai thác dữ liệu. Nhận thấy đây là giải pháp nội lực trọng tâm trong công tác tiếp nhận xử lý các thông tin đầu vào trên cơ sở đó để đưa ra một lượng thông tin đầu ra có chất lượng cao, trong suốt thời gian qua đơn vị đã không ngừng tự tăng cường năng lực, tự trao dồi học hỏi, tham gia các khóa tập huấn về công tác lưu trữ, tham khảo kinh nghiệm của các đơn vị làm công tác văn thư lưu trữ áp dụng vào đơn vị một cách cải tiến khoa học phù hợp với hiện trạng và năng lực. Đơn vị cũng đã nâng cấp phần mềm tích hợp CSDL phục vụ công tác quản lý dữ liệu môi trường, thư viện điện tử để dễ dàng tra cứu tìm kiếm các thông tin nhằm dễ dàng đưa thông tin tới người có nhu cầu bằng cách tra cứu trong môi trường mạng và trao đổi đề nghị các thông tin qua website Trung tâm. Đơn vị đã luôn thu nhận các nguồn thông tin đầu vào một cách chính thống, có pháp lý của đơn vị giao nộp xác nhận, các nguồn thông tin trước khi giao nộp phải được nghiệm thu và đã hoàn thiện theo ý kiến của hội đồng nghiệm thu. Song song với đó là luôn làm phong phú thêm các nguồn thông tin như thu nhận thông tin không những ở trong Tổng cục Môi trường, Bộ TNMT mà còn các thông tin từ các địa phương, các Sở, Bộ, Ngành khác để làm phong phú thêm. Năm 2019, đơn vị đã gửi công văn yêu cầu các địa phương, các Trung tâm Thông tin môi trường của các Sở TNMT, các Bộ, Ngành liên quan đề nghị giao nộp sản phẩm, báo cáo danh mục dữ liệu môi trường về đơn vị để tổng hợp tích hợp vào cơ sở dữ liệu môi trường. Cùng với đó là việc tuyên truyền, giới thiệu các thông tin Dữ liệu môi trường đã và đang lưu trữ tại Trung tâm, đã đưa danh mục tư liệu, dữ liệu môi trường của các năm thu nhận, thư viện môi trường, lên trang tin điện tử của Trung tâm, phổ biến tới các đơn vị, cá nhân có nhu cầu vào đó tìm kiếm tra cứu tại website của Trung tâm: http://ceid.gov.vn. Thời gian tới, Tổng cục Môi trường đã, đang và sẽ tập trung cho mục tiêu của quản lý môi trường là phát triển bền vững, nhằm đảm bảo giữ cân bằng giữa phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ môi trường. Tổng cục Môi trường sẽ tiếp tục khuyến khích các đơn vị tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ, dự án, đề tài, chuyên môn đặc thù và đặc biệt là khuyến khích các nhiệm vụ, dự án, đề tài chuyên môn mở mới liên quan đến Môi trường. Để thực hiện tất cả các mục tiêu quản lý Môi trường nêu trên do đó Trung tâm ngày càng quan tâm, coi trọng nhiệm vụ thu nhận, bảo quản và cung cấp thông tin dữ liệu môi trường này./.
CEID
