Lào Cai là một trong những tỉnh có đa dạng sinh học (ĐDSH) cao đồng thời là tỉnh có nhiều đồng bào dân tộc sinh sống với kho tàng các kinh nghiệm và tri thức truyền thống liên quan đến nguồn gen. Đây chính là tiềm năng to lớn cho việc sử dụng nguồn gen cũng như các tri thức truyền thống liên quan đến nguồn gen. Tuy nhiên tác bảo tồn, khai thác, sử dụng đa dạng sinh học nói chung và việc quản lý, bổ sung quy hoạch, kế hoạch phát triển của tỉnh nói riêng gặp rất nhiều khó khăn do hệ thống thông tin còn nhiều hạn chế. Do đó, việc xây dựng CSDL về nguồn gen và tri thức truyền thống liên quan đến nguồn gen là một ưu tiên quan trọng quản lý tiếp cận nguồn gen, chia sẻ lợi ích và còn cho các hoạt động bảo tồn ĐDSH nói chung.
Trong khuôn khổ Dự án Xây dựng năng lực cho việc phê chuẩn và thực hiện Nghị định thư Nagoya về tiếp cận nguồn gen và chia sẻ lợi ích tại Việt Nam, thông tin, dữ liệu về nguồn gen và tri thức truyền thống của tỉnh Lào Cai đã được tập hợp và tư liệu hóa trong phần mềm cơ sở dữ liệu về Nguồn gen và tri thức truyền thống của tỉnh Lào Cai (ABS).
Phần mềm ABS được phát triển trên nền tảng web-base (công nghệ C# .NET & CSHTML, database SQL Server) giúp cho quản trị viên và người truy cập internet dễ dàng truy vấn thông tin dữ liệu, kết xuất, in dữ liệu theo yêu cầu. Bên cạnh đó người dùng có thể tải lên (upload) thông tin khi phát hiện nguồn gen và tri thức truyền thống của địa phương mà chưa có trong CSDL.
Phần mềm ABS phiên bản 1.0 quản lý thông tin, dữ liệu của nguồn gen sinh vật và tri thức truyền thống liên quan đến nguồn gen sinh vật gồm: nguồn gen thực vật (cây nông nghiệp, cây lâm nghiệp, cây thuốc); nguồn gen động vật (vật nuôi, loài hoang dã); nguồn gen thủy sản; tri thức truyền thống liên quan trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Phần mềm hướng tới 3 nhóm đối tượng sử dụng: Quản trị hệ thống, quản lý thông tin và tra cứu thông tin. Hoạt động tra cứu thông tin dữ liệu bao gồm: tra cứu loài (theo khu vực địa lý, theo phân loại học), tra cứu nguồn gen (theo khu vực địa lý, theo nhóm đối tượng), tra cứu nơi lưu giữ (theo khu bảo tồn) và tra cứu tri thức truyền thống (nguồn gen làm lương thực thực phẩm, nguồn gen làm dược phẩm/dược liệu/bài thuốc/mỹ phẩm, nguồn gen mang ý nghĩa văn hóa/tâm linh,…).
Như vậy, phần mềm cơ sở dữ liệu ABS không những chỉ là công cụ hỗ trợ cho công tác quản lý thông tin, tư liệu về nguồn gen, tri thức truyền thống mà còn tạo điều kiện cho người sử dụng có thể tiếp cận một cách nhanh chóng các thông tin về các giá trị nguồn gen và tri thức truyền thống có liên quan trên địa bàn tỉnh Lào Cai./.
CEID