Storymap hay Storytelling map là gì?

Created by BHS and friends

Lời dẫn câu chuyện

Storymap hiện nay đang là xu hướng media mới ở nhiều nước, đặc biệt là ở Bắc Mỹ. "Storymap" hay "Storytelling Map" đều chứa 2 từ (keywords) quan trọng, đó là:

STORY: câu chuyện + Map: bản đồ


Chính vì thế ở Việt Nam, nhiều người gọi Storymap là "Câu chuyện bản đồ", riêng tôi thì thích "Bản đồ kể chuyện" hay "Kể chuyện qua bản đồ" hơn
Vậy cuối cùng "Storymap là gì?". Chúng ta cùng nhau tìm hiểu qua "Storymap" này nhé 🤪 !

Created by BHS and friends













Bạn có một câu chuyện và muốn kể cho thế giới này nghe, bạn dùng phương thức gì trong thế giới này?

Created by BHS and friends













Có rất nhiều cách: ghi âm, quay clip, chụp hình, viết bài rồi đang tải lên các mạng xã hội: youtube, facebook,... Cả thế giới sẽ biết bạn đang kể về điều gì. Quá tốt !

Created by BHS and friends













Nhưng mỗi một câu chuyện thường diễn ra ở đâu đó trên trái đất. Ở nơi diễn ra câu chuyện bạn đang kể nó nằm ở đâu, xung quanh nó có gì, ngày xưa nó ra sao, bây giờ thì thế nào,... Bạn trả lời câu hỏi "Ở đâu" và mô tả các thông tin liên quan như thế nào trong câu chuyện của mình?
Storymap giúp bạn trả lời câu hỏi đó: Ở đâu (Where) và chuyện gì xảy ra, cái gì xung quanh nó (What)

Created by BHS and friends













Storymap giúp bạn trả lời câu hỏi đó: Ở đâu (Where) và chuyện gì xảy ra, cái gì xung quanh nó (What)
Ví dụ ở hình bên: Bạn không chỉ biết thông tin ga Metro Nhà hát Thành phố qua bài viết, qua hình ảnh, qua video, ... mà còn biết nó nằm ở đâu, xung quanh nó có những tiện tích gì,...

Created by BHS and friends













Câu hỏi "Ở đâu" được trả lời bằng bản đồ (map) và trong thế giới số hiện nay, bản đồ số được tạo ra từ nền tảng hệ thống thông tin địa lý (GIS-Geographical Information System)
Với GIS, chúng ta có thể tạo ra nhiều loại bản đồ khác nhau với nhiều thông tin đa dạng trên bề mặt trái đất, có khả năng tương tác với bản đồ. Tất cả những cái đó phối hợp với công nghệ đa phương tiện để làm ra những câu chuyện lý thú, hấp dẫn và chứa đựng nhiều thông tin hơn cho người đọc.

Created by BHS and friends













Như vậy chúng ta có thể đưa ra khái niệm về Storymap như sau:
Storymap = Map (Bản đồ) + Story (Câu chuyện) + Multimedia (Đa phương tiện)

Created by BHS and friends



Khái quát về lịch sử phát triển

Sẽ có người thắc mắc, Storymap có từ lúc nào mà ta không biết nhỉ? Làm sao để sử dụng nó? Sử dụng nó khó không? Có mất nhiều xiền bạc và thời gian không?,...

Chúng ta hãy tìm hiểu lịch sử về Storymap và tình hình phát triển Storymap hiện nay trên thế giới như thế nào?

... Chúng ta cùng đi tiếp câu chuyện về Storymap này!

Created by BHS and friends


ESRI - Công ty hàng đầu thế giới về các giải pháp công nghệ GIS là nơi sinh ra khái niệm "Storymap" và hiện thực, phát triển nó trong thực tế.

Esri headquarters is in Southern California
Redlands, California, 92373, USA













2011: Hành trình kể chuyện của Esri bắt đầu ...
Nó bắt đầu với một câu hỏi: Trong thời đại kỹ thuật số, làm thế nào bản đồ và nội dung đa phương tiện có thể kết hợp với nhau để tạo ra những trải nghiệm tương tác phong phú?
Sau đó, nó phát triển thành một sứ mệnh: cho phép bất kỳ ai cũng có thể tạo các câu chuyện trực quan, được cung cấp bởi địa điểm, bất kể chuyên môn kỹ thuật của họ là gì. Các bài học kinh nghiệm—và phản hồi nhận được—trong tám năm sau đó đã xây dựng nền tảng quan trọng cho việc tạo ArcGIS StoryMaps.
Hình bên là Storymap đầu tiên mà ESRI Storymap Team tạo ra: Geography, class, and fate: Passengers on the Titanic

Created by BHS and friends













Từ 2011 đến nay, cho dù xuất hiện nhiều Open Sources về Storymap, nhưng ESRI Storymap vẫn được coi là đại diện cho sự hình thành và phát triển xu hướng này trên thế giới.
Hiện nay trên thế giới có hàng ngàn Story mỗi ngày được hiện thực trên nền tảng ESRI ArcGIS Storymap (theo ESRI)
Các bạn tham khảo thêm về lịch sử Storymap tại: Milestones built for a smooth transition

Created by BHS and friends













Phải chăng Storymap là xu hướng media đang trỗi dậy ở toàn cầu?

Tham khảo Google Trend với so sánh giữa "Story Map" với "Web GIS", nhận thấy xu hướng quan tâm của Storymap đang ở mức cao hơn theo tỷ lệ % tìm kiếm.

Created by BHS and friends






Open Sources ...

Từ nãy giờ nói về ESRI Storymap cũng nhiều, khan giọng mà chả có nước mà uống 😅.
Đã là xu hướng (trend) thì các anh chị làng open source không bao giờ đứng ngoài cuộc nhưng thường theo một cách khác. Đúng tinh thần "Đổi mới sáng tạo" và "Dám nghĩ, dám làm".
Tiếp theo câu chuyện sẽ nói về 2 trong số những Open Sources trong mảng Storymap này 🤪 ?

Created by BHS and friends

Knight Lab StorymapJS

Đây là dự án mã nguồn mở nổi tiếng của Knight Lab (Northwestern University). StorymapJS được rất nhiều tòa soạn báo sử dụng.
Storymap được Knight Lab tuyên bố phát hành vào ngày 17 tháng 10 năm 2013.
Truy cập link sau để biết thêm thông tin: StoryMapJS Website

Một số Storymap của StorymapJS

Storymap.js của Đại học Bang Oregon

Storymap.js là một thư viện javascript để kể chuyện bằng bản đồ web. Thư viện này nhằm mục đích cho phép các cá nhân, đặc biệt là những người có ít nền tảng về lập trình web, có thể tạo các ứng dụng bản đồ câu chuyện qua Internet một cách hiệu quả.
Thư viện này hiện đang được duy trì bởi Cartography and Geovisualization Grouptại Đại học Bang Oregon và đã được sử dụng trong nhiều khóa học liên quan đến mô hình hóa và các dự án. Ngoài ra, rất nhiều trường đại học bắt đầu chọn storymap.js thay vì nền tảng ESRI Storymap.
Truy cập link sau để biết thêm thông tin: Mã nguồn StoryMap tại Github





Storymap tại Việt Nam ...

Dạo quanh mấy tiếng đồng hồ để tìm kiếm các Storymap được làm ra ở Việt Nam. Kết quả là rất ít người sử dụng Storymap để show hàng.
Thậm chí có rất nhiều ESRI Fan ở Việt Nam và công nghệ ESRI được mua sắm rất nhiều nhưng các Storymap được tạo ra bởi nền tảng ESRI cũng rất rất ít và nhiều người cũng không biết trong tay mình đang có cái gì. Đúng là dân chơi thứ thiệt.
Một trong những nơi tạo ra nhiều Storymap nhất trên cả nước là HCMGIS (Trung tâm ứng dụng GIS Thành phố Hồ Chí Minh)
Các bạn có thể tham khảo tại Website HCMGIS GALLERY.
Chúng ta có thể điểm qua một vài Storymaps mà tôi tìm thấy được (qua Google) ở Việt Nam để cùng tham khảo.

Created by BHS and friends


Storymap: 10 trận đấu hấp dẫn nhất lịch sử bóng đá Việt Nam

Đây là câu chuyện do HCMGIS tạo ra trên nền tảng công nghệ riêng của đơn vị mình. Câu chuyện điểm lại những trận đấu "nhớ đời" trong lòng người hâm mộ của bóng đá Việt Nam
Ngoài câu chuyện này, các bạn có thể tham khảo hơn 100 câu chuyện hấp dẫn khác mà HCMGIS đã dày công xây dựng.



Storymap: Nha Trang - Khánh Hòa - Rừng trầm - Biển yến

Đây là câu chuyện về địa danh, di tích lịch sử, cảnh đẹp,khu vui chơi, huyện đảo Trường Sa và giới thiệu xúc tiến đầu tư tại Khánh Hòa. Các bạn có thể tham khảo để biết thêm về Khánh Hòa, về Nha Trang và các vùng miền khác của Khánh Hòa.
Ứng dụng Storymap này được xây dựng bời BHS và những người bạn. Ứng dụng dựa trên Open Source Storymap.js của Oregon State University.



Storymap: Danh mục quỹ đất đấu giá Thành phố Đà Nẵng 2022

Ứng dụng Storymap "Danh mục quỹ đất đấu giá Thành phố Đà Nẵng 2022" được xây dựng bởi Cổng Thông tin địa lý TP.Đà Nẵng nhằm giới thiệu các quỹ đất đấu giá năm 2022.
Ứng dụng Storymap này được xây dựng bằng công nghệ ESRI Storymap (dạng MapJournal).



Storymap: Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên

Câu chuyện kể về tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên từ khi hình thành đến giai đoạn hiện nay.
Ứng dụng Storymap này được xây dựng bởi BHS và những người bạn. Ứng dụng dựa trên Open Source Storymap.js của Oregon State University.







Xài Storymap trong việc gì?

Qua câu chuyện này, có lẽ chúng ta phần nào hiểu qua về Storymap. Vậy Storymap có thể ứng dụng vào việc gì cho cá nhân và công việc?
Ngoài các Storymap được giới thiệu qua câu chuyện này, nếu bạn chịu khó tìm hiểu các Storymaps khác trong ESRI Gallery thì sẽ thấy Storymap có thể sử dụng trong rất nhiều đề tài, chủ đề của cuộc sống, có thể nói trong mọi lĩnh vực đời sống kinh tế-xã hội. Có thể liệt kê một vài lĩnh vục có thể ứng dụng Storymap như sau:
  • Dùng Storymap để kể (viết) về cuộc đời của một danh nhân, người nổi tiếng, nhân vật lịch sử, lãnh tụ,... hay chính cuộc đời của mình
  • Dùng Storymap để kể (viết) một địa danh, một xóm làng, một điểm check-in nào đó,...hay chặng đường đi của một tour du lịch
  • Dùng Storymap để kể (viết) về một đồ án quy hoạch, một trận đánh trong lịch sử, một sự kiện trong xã hội đang diễn ra,...
  • Dùng Storymap để kể (viết) về môi trường, đa dạng sinh học, thiên nhiên, thú rừng,chim chóc, các khu bảo tồn,...
  • Dùng Storymap để kể (viết) về những món ăn bình dị đến cao sang phú quý: cơm tấm, cafe, phở, khoai mì, cháo yến,...
  • Storymap là phương tiện truyền thông (media) có sử dụng bản đồ nên báo chí, nhà văn, nhà sử học,... đang viết gì, đang kể gì thì có thê hiện thực bằng Storymap
    • Các bạn có thể sử dụng Storymap để dạy học, để thể hiện quan điểm của mình về các vấn đề kinh tế-xã hội, để phục vụ quảng bá du lịch, ẩm thực,...và để ghi lại những kỷ niệm của bản thân.
    Một trong những khó khăn khi hiện thực Storymap là cần chút xíu "tư duy không gian địa lý", "tư duy bản đồ" ... cứ làm từ nhỏ đến lớn sẽ có kinh nghiệm.
    Các bạn có thể tham khảo tại Website STORYMAP.VN.
    Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ các bạn để cùng nhau tạo ra các Storymap thú vị cho cuộc sống !
    Mail : son.ciren@gmail.com

    Created by BHS and friends

    Thanks for watching!!!

    Created by BHS and friends